ถึงคริปโตจะเป็นกระแสการลงทุนที่ใหญ่ในช่วงตั้งแต่โควิดเป็นต้นมา แต่จริง ๆ แล้ว เครื่องมือการลงทุนที่มาแรงมาก ๆ ตลอดศตวรรษที่ 21 ก็น่าจะหนีไม่พ้น Exchange-Traded Fund หรือที่นิยมเรียกย่อ ๆ ว่า ETF ซึ่งเราจะมาทำการรู้จักกับมันกัน

ETF หลัก ๆ แล้วก็คือกองทุนที่เราสามารถซื้อได้ในตลาดหุ้นเหมือนหุ้นตัวหนึ่ง ซึ่งตัวกองทุนเอง ทั่ว ๆ ไปมันก็เหมือนกองทุนรวมแบบเปิดเลย คือ มีหลากหลายรูปแบบมาก ทั้งแนวการลงทุนกระจายหุ้นในประเทศหนึ่ง ๆ ลงทุนกระจายหุ้นในอุตสาหกรรม กระจายหุ้นในภูมิภาค ไปจนถึงการลงทุนในสินทรัพย์ต่าง ๆ ตั้งแต่ ตราสารหนี้ น้ำมัน ไปจนถึงทองคำ

ดังนั้นหลัก ๆ แล้ว การซื้อ ETF มันก็คือการทำให้นักลงทุนสามารถลงทุนอย่างหลากหลายได้ง่ายในพอร์ตหุ้นเดียวนั่นเอง เช่น ต้องการจะลงทุนแบบกระจายหลายบริษัททั้งประเทศ มันไม่ต้องไปซื้อหุ้นทีละตัว ซื้อ ETF ก็จบ หรือจะลงทุนในทองคำ ก็ไม่ต้องไปร้านทอง แต่ซื้อ ETF ที่แทรคราคาทองคำก็จบ

กล่าวคือ จุดเด่นของ ETF หลัก ๆ คือมัน “ง่าย” และ “จบที่เดียว” สำหรับนักลงทุนในหุ้น มันเลยฮิต

แต่แค่นั้นเหรอ? คำตอบคือไม่ใช่ เพราะจุดเด่นของ ETF หลัก ๆ เลยถ้าเทียบกับกองทุนรวมแบบเดียวกันเป๊ะก็คือ ค่าธรรมเนียมมันจะถูกกว่า ซึ่งหลัก ๆ เป็นเพราะ ETF แทบไม่มีต้นทุนการบริหารเลยถ้าเทียบกับพวกกองทุนรวมต่าง ๆ หรือให้ตรงคือ ต้นทุนมันจะถูกกว่ากองทุนรวมชนิดเดียวกันเสมอ ค่าธรรมเนียมมันเลยถูกกว่า

ดังนั้น ETF มันฮิตกว่ากองทุนรวม และทำให้สินทรัพย์ใดก็ตามที่โผล่มาใหม่นั้นสามารถถูกทำให้เป็น ETF ได้ มันจะถือเป็นความสำเร็จอีกขั้น เพราะมันจะทำให้นักลงทุนในวงกว้างลงทุนกับมันได้ง่าย ซึ่งในตอนนี้ ตัวอย่างที่สำคัญก็คือ Bitcoin ETF ที่เคยมีการขออนุมัติครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ทาง กลต. ของอเมริกาก็ยังไม่ยอมอนุมัติซะที

อย่างไรก็ดี ที่ว่ามาทั้งหมด มันก็คือภาพรวมใหญ่ของ ETF ที่มีหลากหลาย ซึ่งในความเป็นจริง มันก็มี ETF แบบหนึ่งที่ใหญ่ที่สุดในโลกของ ETF ซึ่งก็คือ ETF ในแบบของ “กองทุนดัชนี” และกองทุนดัชนีที่เป็นเจ้าแห่งโลกของ ETF ก็คือ SPDR S&P 500 Trust ETF ซึ่งออกมาปี 1993 นอกจากมันจะได้รับสมญาว่าเป็น ETF ตัวแรกของโลกแล้ว มันยังเป็น ETF ที่มีมูลค่าสินทรัพย์มากที่สุดในโลกอีก

และถ้าถามว่า SPDR S&P 500 Trust ETF หรือตัวย่อว่า SPY นี้ลงทุนในอะไร? คำตอบคือลงทุนในหุ้นบริษัทที่มูลค่าสูงสุดของอเมริกา 500 บริษัทตามดัชนี S&P500

ดังนั้นความสะดวกของ การซื้อ SPY ก็คือ คุณไม่ต้องไปกระจายซื้อหุ้นอเมริกา 500 ตัว เพราะกองทุนจะจัดการสัดส่วนลงทุนซื้อหุ้นให้เสร็จสรรพ ซึ่งถามว่าหุ้น 500 ตัวนี้สำคัญยังไง? หลัก ๆ คือมันเป็นตัว Benchmark ของ “ตลาด” เลย หรือคือสิ่งที่นักลงทุนเรียกว่า “ตลาด” เวลาพูดถึง “ชนะตลาด” หรือ “แพ้ตลาด” นั่นแหละ

ซึ่งเรารู้กันดีว่าเทคนิคการลงทุนส่วนใหญ่เลยแบบเกิน 90% มัน “แพ้ตลาด” ทั้งนั้นในระยะยาว ดังนั้นแม้แต่ Warren Buffett ก็แนะนำให้คนที่ไม่ได้เชี่ยวชาญเรื่องหุ้นลงทุนตามแนว “ตลาด” และเขาก็เดิมพันกับผู้จัดการ Hedge Fund จนชนะมาเรียบร้อยแล้ว ว่าการลงทุนตามแนว “ตลาด” มันสร้างผลตอบแทนชนะพวก Hedge Fund ได้ด้วยซ้ำสำหรับผู้ลงทุน

และจริง ๆ แล้วก่อน Buffett แนวทางแบบนี้ก็ได้รับการเสนอจากนักลงทุนในตำนานรุ่นก่อนอย่าง John C. Bogle หรือเป็นการบอกง่าย ๆ ว่า แนวทางลงทุนแบบนี้มีการรับประกันหลายชั้นเลย

ซึ่งถ้าถามว่าทำไม ETF ถึงฮิต หลัก ๆ คือ ก็เพราะการลงทุน “ตามตลาด” ที่ต้นทุนถูกที่สุด คือลงทุนใน ETF อย่าง SPY ไงครับ และนี่คือคำอธิบายว่าทำไมหุ้นอเมริกันมันโตเอา ๆ และ SPY ถึงเป็นกองทุนรวมที่ใหญ่ที่สุด โดยทุกวันนี้มูลค่าสินทรัพย์ที่บริหารอยู่นั้นสูงกว่า 3 แสนล้านเหรียญสหรัฐซะอีก

ส่วนจะถามว่าจะใช้การลงทุนใน ETF อย่าง SPY ยังไง หลัก ๆ คือจริง ๆ เขาแนะนำให้พวกลงทุนระยะยาวเอาเงินทั้งหมดลงไปในนี้ด้วยซ้ำ คือเขาจะถือว่ามันเหมาะกับคนที่ลง ๆ ไปแบบไม่ต้องดูอะไรเพราะตัว S&P500 มันโตไปกับเศรษฐกิจอเมริกาอยู่แล้ว และแนวโน้มระยะยาวคือมันจะโตไปเรื่อย ๆ ตราบที่เศรษฐกิจอเมริกามันขยายตัวไป และโดยทั่วไปเขาก็จะถือว่าผลตอบแทนเฉลี่ยระยะยาวมันคือ 7-8% ต่อปีเลย ซึ่งเป็นตัวเลขที่ดีพอสำหรับหลาย ๆ คน และน่าจะดีพอแน่ ๆ สำหรับคนที่ไม่ใช่ “เซียนหุ้น” ที่เลือกหุ้นเป็นและรู้จังหวะซื้อขาย แต่เป็นเพียงมนุษย์เงินเดือนธรรมดาและอยากหาวิธีการลงทุนระยะยาวที่ได้ผลตอบแทนอย่างสมน้ำสมเนื้อ

สำหรับ ETF ในตลาดหุ้นไทยก็พอมี แต่บอกเลยว่าน้อยมากจนแทบไม่สามารถใช้ลงทุนจริงจังได้ แต่ก็แน่นอนมันก็มีแอปฯ และแพลตฟอร์มที่ให้เราลงทุนในต่างประเทศและซื้อ ETF ของประเทศอื่น ๆ อย่าง SPY ตรง ๆ บ้าง แต่ในทางปฏิบัติจริง ๆ ในไทย การลงทุนใน ETF ส่วนใหญ่มันทำผ่านพวก “กองทุนรวม” ของสารพัดธนาคารนี่แหละ คือ เมื่อเราซื้อกองทุนรวมในแอปฯ ธนาคาร อย่าง S&P500 อะไรพวกนี้ แนวโน้มก็คือเค้าจะเอาเงินเราส่งไปซื้อ ETF ของ SPY ในตลาดหุ้นอเมริกาอีกทีแหละครับ

Ref.

https://www.investopedia.com/terms/e/etf.asp

https://www.ssga.com/us/en/intermediary/etfs/funds/spdr-sp-500-etf-trust-spy